Wat is schouderinstabiliteit?

Bij een schouderinstabiliteit beweegt de schouderkop niet goed in de kom van de schouder. De schouderkop kan hierbij echt helemaal voorbíj de schouderkom schieten. Dit noemen we een luxatie of de term ‘schouder uit de kom’ wordt gebruikt. Het kan ook gebeuren dat de schouder net over het randje gaat en weer kan terugschieten. Dit noemen we een subluxatie. Hierbij is de schouder niet helemaal uit de kom. Verder kan het schoudergewricht ’te ruim’ zijn aangelegd, waarbij de schouder grotere bewegingen en in meer richtingen kan maken dan de bedoeling is, zonder dat hij écht uit de kom schiet of over het randje heen en weer schiet. Ook dat is een vorm van instabiliteit.

Schouderstabilisatie

Uw schoudergewricht bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een grote kop aan het uiteinde van de bovenarm, ook wel humerus genoemd. Deze grote kop kan rond een klein en ondiep kommetje, het tweede deel aan het uiteinde van het schouderblad, draaien. Dit noemen we het glenohumerale gewricht.

Het is prettig dat de kop zo groot is en het kommetje ondiep, want daardoor kunt u veel bewegingen maken met uw arm zonder dat de kop vastloop in het kommetje. Het nadeel hiervan is dat de kop in principe snel naast het ondiepe kommetje zou kunnen raken, als u geen stevige structuren eromheen zou hebben, die voor de stabiliteit zorgen.

Gelukkig zit rondom het kommetje een stevige elastische rand, het labrum, dat als een soort buffer werkt om de schouder tegen te houden. Aan die rand zit dan weer rondom een stevig  en toch beweeglijk kapsel vast, dat uw bovenarm en schouderblad met elkaar verbindt. Verder zitten er in dit kapsel een aantal verdikkingen, die uw schouder als een soort elastieken extra verstevigen. Dit worden ook wel uw banden genoemd.

Om uw schouder heen lopen aan de buitenkant van uw kapsel de schouderspieren. Die zorgen ervoor dat u uw schouder kan bewegen maar zorgen er ook voor dat uw schouder stabiel voor uw kommetje gehouden wordt.

Oorzaken schouderinstabiliteit

Als de schouder helemaal uit de kom raakt, een luxatie dus, komt dit vaak door een val of ongeluk. De schouderkop kan in principe in alle richtingen ‘uit de kom’ schieten maar meestal verplaats hij naar voren en naar beneden, dus richting de oksel. Dan komt de schouder voor en onder uw kommetje klem te zitten en lukt het vaak niet zo makkelijk om hem er weer terug in te krijgen, te reponeren. U kunt dit vaak ook zien doordat de schouderkop als een bobbel in de oksel zichtbaar is.

Als de schouder meerdere keren uit de kom raakt, is de schouder toenemend instabiel en kan soms ook steeds makkelijker uit de kom raken. Vooral als er door de luxaties een beschadiging is ontstaan in één of meerdere van de structuren die uw schouder stabiel moeten houden, heeft u een verhoogde kans op blijvende instabiliteit.

Hoe jonger u bent bij een eerste keer dat uw schouder uit de kom raakt, hoe groter de kans is dat dit vaker gaat gebeuren in de toekomst. Als u wat ouder bent, wordt die kans over het algemeen steeds kleiner. Dit hangt natuurlijk ook af van wat u zoal doet met uw schouder op gebied van sport, werk, enz.

Bij een subluxatie gaat uw schouder niet helemaal uit de kom, maar kan dat wel zo voelen. Omdat de schouder niet echt helemaal naast het kommetje komt te staan, kunt u de schouder vaak vrij gemakkelijk weer op zijn plek krijgen. Dit kan door kleinere letsels ontstaan of door een verkeerd gebruik van uw schouder. Sommige mensen kunnen dit zelfs heel eenvoudig en bewust doen. Wanneer mensen dit doen noemen we dat een voluntaire (sub)luxatie, maar dit is natuurlijk niet goed voor het gewricht.

Multidirectionele schouderinstabiliteit

Bij een te ruim kapsel of een verkeerde aansturing van het schouderblad en schouderspieren kunt u ook een instabiliteit in uw schouder krijgen, vaak zelfs in meerdere richtingen. Dit noemen we multidirectionele instabiliteit. Dit is meestal niet door een ongeval ontstaan, al kunnen hierbij ook (sub)luxaties optreden. Soms hebben mensen zelfs in meerdere gewrichten een te ruime beweeglijkheid. Dit noemen we ook wel hypermobiliteit of hyperelasticiteit.

Operatieve behandeling schouderinstabiliteit

Een orthopedisch chirurg kan goed beoordelen of u met oefeningen, bijvoorbeeld bij de fysiotherapeut, of toch beter door een operatie een stabiele schouder kan krijgen. Dit hangt van veel dingen af. Denk hierbij aan de belastbaarheid van de schouder, handelingen met de schouder, stabiliserende structuren die kapot zijn gegaan en met een operatie hersteld kunnen worden en welke operatie dan het beste zou passen bij de situatie.

Over het algemeen kunt u letsels aan uw labrum en kapsel of aan de spieren rondom uw schouder, ook wel de cuffspieren genoemd, weer repareren door ze met een operatie weer terug vast te zetten waar ze horen. De stabilisatie van de schouder kan met een kijkoperatie of met een wat grotere snee. Soms is er teveel schade aan de schouder en vraagt u teveel van uw schouder (sport, werk etc.) om alles ook op de langere termijn stabiel te houden met het weer vastzetten van je labrum, kapsel, banden of cuffspieren.

Latarjet stabilisatie

Soms is er teveel schade aan de schouder en vraagt u teveel van uw schouder (sport, werk etc.) om alles ook op de langere termijn stabiel te houden met het weer vastzetten van je labrum, kapsel, banden of cuffspieren.

Een mogelijke operatie om dit probleem op te lossen is de Latarjet stabilisatie. Hierbij wordt een botstukje aan de voorkant van uw schouderblad losgemaakt. Aan dit botstukje, het coracoid, zit een aantal spieren die naar uw arm lopen. Door dit botstukje nu aan de voorkant van uw kommetje vast te maken wordt uw kommetje daar als het ware groter gemaakt en kan de schouder hier niet meer overheen luxeren. De spieren laten we aan het botstukje vastzitten zodat die het gewoon goed blijven doen. De aanhechting van de spieren is wel een klein stukje naar uw oksel verplaatst, zodat uw spieren nu iets meer voor uw schouder langs lopen en zo als een soort hangmat uw schouder verder aan de voorkant tegenhouden om uit de kom te raken.

Als laatste wordt het botstukje door een opening van een van de cuffspieren aan de voorkant van uw schouder heen gehaald, waardoor deze spier ook nog voor extra stevigheid kan zorgen. Deze operatie kan via een kleine snee in uw okselplooi, of soms zelfs via een kijkoperatie plaatsvinden.

Heeft u nog vragen over een instabiele schouder?

Orthopedie Nijmegen (CWZ) heeft een team van orthopedische chirurgen en verpleegkundige specialisten. Heeft u nog vragen over deze kwetsuur? Grote kans dat onze specialisten het kunnen beantwoorden. Neem gerust contact op met ons!