Wat gebeurt er bij een kijkoperatie van de heup?

Een val, overbelasting, slijtage of verkeerde beweging kan heupklachten veroorzaken. Na een bezoek aan de huisarts kunt u doorverwezen worden naar het ziekenhuis. Na een onderzoek wordt er gekeken of er door middel van een kijkoperatie een behandeling plaats kan vinden.

Hoe werkt het heupgewricht?

Het heupgewricht is een kogelgewricht. Het maakt het mogelijk om het dijbeen te bewegen ten opzichte van het heupbeen (bekken). Het bekken bevat een holte, de heupkom. De kop van het dijbeen past in de heupkom en samen vormen zij zo het kogelgewricht dat zorgt voor de beweeglijkheid van het been.

De buitenkant van de dijbeenkop en de binnenkant van de heupkom zijn bedekt met kraakbeen. De oppervlakte van het kraakbeen is stevig en zeer glad, waardoor de twee oppervlakten bij alle bewegingen soepel over elkaar heen kunnen schuiven. Stevige gewrichtsbanden houden het bekken en het dijbeen bij elkaar, dekken het gewricht af en stabiliseren het. De bewegingen van het heupgewricht worden aan de achterkant en zijkant gestuurd door de bilspieren. Aan de voorkant gebeurt dat door de dijbeenspieren. Een gezonde heup laat het been vrij bewegen binnen zijn bewegingsbereik. De heup ondersteunt intussen het bovenlichaam en absorbeert de schokken die ontstaan door activiteiten zoals lopen en rennen.

Wanneer wordt er gekozen voor een kijkoperatie?

Er zijn verschillende kwesturen die, na een röntgenfoto en/of MRI-scan, behandeld kunnen worden met een kijkoperatie.

Gewrichtsmuis (corpus liberum)

Gewrichtsmuizen zijn stukjes bot of kraakbeen die los in het gewricht zitten. Wanneer deze losse stukjes klem komen te zitten in het heupgewricht, kan dit een bewegingsbeperking geven. Hierbij kunnen pijnklachten optreden of slotklachten (het regelmatig, kortdurend niet meer kunnen bewegen van de heup). Gewrichtsmuizen ontstaan meestal door een ongeval van de heup, slijmvliesaandoeningen of slijtage (artrose) van de heup. Tijdens een heupartroscopie kunnen gewrichtsmuizen verwijderd worden.

Klemmende kraakbeenflappen

Net als bij de gewrichtsmuizen kan dit een bewegingsbeperking geven, waarbij pijn- en slotklachten kunnen ontstaan. Letsels van het kraakbeen kunnen het gevolg zijn van een ongeval, sporten en van vormafwijkingen van de heup. Bovendien kunnen kraakbeenletsels ontstaan door een doorbloedingsstoornis in de heup of door slijtage (artrose). Tijdens een heupartroscopie kan een scheur in het kraakbeen worden bijgewerkt of kunnen losliggende stukjes kraakbeen verwijderd worden.

Letsels van de kraakbenige rand van het labrum

Het labrum is een kraakbenige structuur van een paar millimeter breed die aan de rand van de heupkom vast zit. Het labrum zorgt voor extra stabiliteit van de heup, omdat het de heup afsluit. Hierdoor onstaat er een soort vacuüm in de heup. Letsels van het labrum kunnen veroorzaakt worden door een ongeval van de heup, vormafwijkingen van de heupkop of –kom, maar ook door sporten als voetbal, vechtsporten en golf. Tijdens een heupartroscopie wordt meestal het kapotte deel van het labrum verwijderd. Is het labrum slechts gedeeltelijk losgescheurd, dan kan het soms weer vastgehecht worden.

Aandoeningen van het gewrichtsslijmvlies (synovium)

Het heupgewrichtkapsel is aan de binnenzijde bekleed met slijmvlies. Het slijmvlies zorgt voor aanmaak van gewrichtsvloeistof en voeding van het kraakbeen. Aandoeningen van het slijmvlies geven pijnklachten en kunnen als ze langer bestaan leiden tot slijtage (artrose) van de heup. Tijdens een heupartroscopie wordt het slijmvlies voor een groot deel verwijderd om zo de klachten te beperken en slijtage uit te stellen.

Artrose

In het beginstadium van de artrose van de heup kunnen we het kraakbeen bijwerken. Dit geeft zeker tijdelijk een verbetering van de klachten, waardoor het eventueel plaatsen van een prothese nog uitgesteld kan worden.

Kijkoperatie in het heupgewricht

Samen met de anesthesist is afgesproken vanaf welk tijdstip u nuchter moet zijn voor de operatie. De voorbereiding van de operatie kan gepaard gaan met pijnmedicatie. Een uur voor de operatie gaat u naar de voorbereidingskamer. Daar wordt het infuus aangesloten en de verdoving toegebracht. Dan is het tijd voor de operatie.

De heupartroscopie duurt ongeveer één tot anderhalf uur. Om in het heupgewricht te kijken, moet de heup ongeveer één cm uit de kom getrokken worden. Het been wordt op een speciale operatietafel gelegd en het gewricht wordt steriel afgedekt. Via enkele kleine gaten worden het heupgewricht, de heuphals en het kapsel bereikt. Het operatieteam brengt vervolgens door deze kleine gaatjes de instrumenten in en behandelt (als dit technisch mogelijk is) direct de afwijking. De heupartroscopie wordt verricht met röntgendoorlichting om de juiste positie van de instrumenten te bepalen. Omdat de heup een kogelgewricht is, is het niet altijd mogelijk het hele gewricht te overzien en zijn ook niet alle aandoeningen te behandelen.

Complicaties

Geen enkele ingreep is vrij van de kans op complicaties. Ook bij deze operatie zijn er de normale risico’s op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding en wondinfectie. Gelukkig treden deze maar zeer zelden op. Een infectie is een vervelende complicatie, dit kan weefselbeschadiging geven, waarvoor weer een operatie nodig is. De kans op een infectie na een heupartroscopie is erg klein. Mocht er echter toenemende pijn, zwelling, roodheid en koorts optreden of mocht er vocht of pus uit de wondjes komen, neemt u dan altijd contact met ons op.

Bij een heupartroscopie worden sneden in de huid gemaakt. Daardoor is het mogelijk dat er een huidzenuw beschadigd raakt. De huid eromheen kan daarna wat doof aanvoelen of juist extra gevoelig. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van de tijd of geven geen last meer.

Er is een kleine kans op voorbijgaande klachten van overrekking van de beenzenuw of drukletsel van de zenuwvoorziening in de lies/schaamstreek. Zeer uitzonderlijk zijn directe letsels van zenuw- of bloedvaten in het heupgebied. Ten slotte kunnen instrumenten afbreken in het heupgewricht of is het in het geheel niet mogelijk om binnen in het heupgewricht te komen.

Hoe verloopt het herstel?

Een dag na de operatie komt de fysiotherapeut bij u langs om informatie te geven over de belastbaarheid en begeleid u met oefening om uit bed te komen en te lopen met elleboogkrukken. Als dat voorspoedig verloopt, mag u de dag na de operatie het ziekenhuis verlaten. Je krijgt bloedverdunnende middelen mee om de kans op een trombosebeen en longembolie te verminderen.

Oefeningen na operatie

Als u naar huis gaat ontvangt u informatie over het herstel en gebruik van pijnstillers. Daarnaast heeft uw heup de tijd nodig om te herstellen. Op basis van de soort aandoening kan de herstelperiode variëren van 16 tot 30 weken verdeeld over verschillende fasen waarbij de belasting op de heup steeds verhoogd wordt.

Heeft u vragen?

Heeft u na dit artikel nog vragen over een kijkoperatie in de heup? Neem dan vooraf contact op met een van onze specialisten!