Wat is een stabilisatie van de knieschijf?
Stabilisatie van de knieschijf is nodig als je knieschijf uit de kom gaat (luxatie). De knieschijf moet weer stabiel worden. Als het de eerste keer is dat de knieschijf is geluxeerd, dan kan hij weer stabiel worden door middel van behandeling met een brace en fysiotherapie. Als de knieschijf vaker luxeert is het nodig om de knieschijf operatief te stabiliseren. Als de knieschijf namelijk vaker uit de kom schiet kan dit leiden tot schade aan het kraakbeen van de knieschijf of het bovenbeen.
Oorzaken van een instabiele knie
De knieschijf (patella) kan op verschillende manieren worden gestabiliseerd. De manier waarop dit wordt gedaan, hangt af van de oorzaak van de instabiliteit. Er zijn een aantal duidelijke oorzaken waardoor de knieschijf instabiel kan zijn. Dit zijn:
- een hoogstand van de knieschijf (patella alta); een verhoogde afstand tussen de aanhechting van de knieschijfpees op het scheenbeen en het gootje waar de knieschijf doorheen glijdt (afwijkende sporing)
- het gootje in het bovenbeen waar de knieschijf doorheen glijdt kan te vlak zijn (trochlea dysplasie)
- het bandje aan de binnenzijde van de knieschijf kan niet meer goed werken (MPFL-insufficiëntie).
Voor meer informatie lees ons blogartikel: waarom heb ik een pijnlijke knie?
Hoogstand of afwijkende sporing van de knieschijf
Bij een hoogstand of afwijkende sporing van de knieschijf wordt er een tuberositas transpositie verricht. Hierbij wordt de aanhechting van de knieschijfpees op het onderbeen (de tuberositas) verplaatst. Om de aanhechting van de pees te kunnen verplaatsen, wordt het stukje bot waar de pees aan vast zit losgezaagd en in een andere positie weer vastgeschroefd. In het geval van een patella alta wordt deze naar beneden verplaatst en in het geval van een afwijkende sporing wordt deze naar binnen verplaatst.
Vlak gootje in het bovenbeen
Bij een vlak gootje (de trochlea) in het bovenbeen wordt de buitenzijde van het gootje opgehoogd. Dit noemen we een trochlea osteotomie. Dit wordt alleen aan de buitenzijde gedaan omdat de knieschijf eigenlijk altijd naar de buitenzijde uit de kom gaat. Om de buitenzijde op te kunnen hogen maken we met een een klein zaagje de buitenzijde van het gootje los zodat het wat omhoog gebogen kan worden, dit wordt vervolgens gefixeerd met een klein stukje bot wat elders uit de knie gehaald wordt. Soms wordt er ook voor gekozen om in plaats van de zijkant op te hogen, juist het middelste gedeelte van het gootje uit te diepen. Welke type trochlea osteotomie geschikt is hangt af van de vorm van het gootje en verschilt per patient. De orthopedisch chirurg kan je precies uitleggen waarom hij voor de ene of de andere methode kiest.
Insufficiënt MPFL
Tenslotte kan in het geval van een insufficiënt MPFL, dit MPFL gereconstrueerd worden. Dit noemen we een MPFL-reconstructie. Hierbij wordt het bandje aan de binnenzijde van de knie tussen de patella en het bot van het bovenbeen hersteld. Dit wordt gedaan met één van de pezen uit je bovenbeen. Deze pees wordt voor op de knieschijf bevestigd, vervolgens aan de binnenzijde van het bovenbeen om een andere pees een gelust en vervolgens weer op de knieschijf bevestigd.
Nabehandeling van een stabilisatie
Aangezien er vaak een combinatie van afwijkingen ten grondslag ligt aan de instabiliteit van de knieschijf wordt er ook vaak voor een combinatie van deze operaties gekozen.
De nabehandeling van deze operaties ziet er als volgt uit: de eerste 6 weken wordt de knie geïmmobiliseerd met een afneembare spalk. Dit dient er voor dat de botten en pezen goed kunnen in en vastgroeien. De spalk moet bij belasten (lopen met krukken) gedragen worden maar mag in rust afgedaan worden. In rust, dus niet belast, mag de knie dan ook tot 90 graden gebogen worden. Dit gebeurt onder begeleiding van de fysiotherapeut. Hierna volgt er een controle op de polikliniek waarbij er een röntgenfoto van de knie wordt gemaakt. Indien dit er goed uit ziet hoeft de spalk niet meer gedragen te worden en mag de knie ook zonder spalk volledig belast worden. De fysiotherapeut begeleidt dit proces en helpt met het verder optrainen van het been. Doorgaans vergt het totale herstel zo’n 5 tot 6 maanden.
Advies nodig?
Orthopedie Nijmegen (CWZ) heeft een team van orthopedische chirurgen en verpleegkundige specialisten. Heb je vragen over een pijnlijke knie of andere aandoeningen? Grote kans dat onze specialisten het kunnen beantwoorden. Neem gerust contact op met ons!