Wat is een slotknie?
Een slotknie is een blokkade in de knie waardoor de knie niet helemaal kan strekken. Met de term “knie op slot” bedoelen artsen en patiënten echter niet altijd hetzelfde. Artsen bedoelen hier vaak mee dat er iets in de knie zit dat de knie blokkeert waardoor je hem niet meer helemaal kan strekken. Ook kan het zijn dat de knie wat langere tijd echt vast zit en je hem helemaal niet meer kan bewegen. Dan is er eigenlijk altijd wel een ongeluk geweest waarbij er iets stuk is gegaan in de knie zelf.
Vaak bedoelen patiënten met de “knie op slot” dat ze de knie niet meer volledig kunnen buigen of strekken, maar dat ze hem nog wel voor een deel kunnen bewegen. Soms herkennen ze het gevoel dat de knie vast zit en kunnen ze de knie weer losschudden of op een bepaalde manier bewegen, waarna de knie weer goed gebruikt kan worden. Dit hoeft niet altijd te betekenen dat er iets stuk is in de knie dat ervoor zorgt dat de knie op slot zit. Zonder ongeval waarna (direct) de klachten zijn ontstaan is het zelfs vaak zo dat er niet iets kapot is gegaan in de knie.
Klachten bij een slotknie
Als de knie echt op slot zit (dus als de strekking beperkt is of als je hem langere tijd helemaal niet meer kan bewegen) kan het zijn dat er in de knie iets is stuk gegaan dat de beweging tussen het boven- en onderbeen blokkeert. De meniscus is een soort schokbreker van de knie gemaakt van elastisch materiaal, dat kan inscheuren en soms zelfs helemaal kan omklappen. Als dit tussen je boven- en onderbeen vast komt te zitten kan je knie blokkeren, “op slot schieten”.
In je knie zitten ook je kruisbanden. Dit zijn stevige, elastische banden die ervoor zorgen dat je boven- en onderbeen soepel over elkaar heen kunnen glijden zonder dat ze te ver van elkaar naar voren of naar achter schuiven. Als door een ongeluk je kruisbanden scheuren kunnen de losse uiteinden ook vast komen te zitten tussen je boven- en onderbeen waardoor je knie blokkeert.
Soms kan het zijn dat er een stukje kraakbeen of bot los is geraakt in je knie en als het ware door je knie zweeft. Dit wordt ook wel een gewrichtsmuis genoemd. Zo’n gewrichtsmuis kan een hele tijd geen klachten geven als het vrij door je knie zweeft, maar geeft slotklachten als het plotseling tussen je boven- en onderbeen vast komt te zitten. Vaak kunnen mensen het moment dat dat gebeurt heel goed voelen. Ze kunnen de gewrichtsmuis ook vaak door de knie heen voelen zweven en kunnen hem soms zelfs van buitenaf vastpakken. Dan voel je echt een hard bolletje, dat je heen en weer kan bewegen door je knie. Een gewrichtsmuis hoeft niet altijd door een ongeluk te zijn ontstaan, maar kan wel echte slotklachten geven.
Andere problemen die op een slotknie lijken
Als je knie niet echt op slot slaat, maar je wel het gevoel geeft van op slot schieten, kunnen er meerdere problemen aan de hand zijn. Het kan natuurlijk zijn dat er in de knie toch iets is stuk gegaan of dat er een losse gewrichtsmuis door je knie beweegt, zonder dat dit de kniebeweging volledig blokkeert of een volledige strekbeperking geeft. Het kan ook zijn dat de knie minder goed kan buigen of strekken omdat je bijvoorbeeld pijn hebt in je knie of in de structuren rondom je knie. Dan kan het zijn dat je de beweging van je knie (on)bewust tegenhoudt door de pijn en je het gevoel hebt dat hij op slot zit.
Als er veel vocht in je knie zit, door bijvoorbeeld overbelasting, kan het zijn dat dat vocht ervoor zorgt dat je knie niet helemaal meer kan buigen of strekken. Als je kraakbeen minder mooi glad is (door bijvoorbeeld slijtage, artrose of na een ongeluk) zal je hierbij nog sneller een slotgevoel kunnen krijgen. Ook als je knieschijf minder goed door het gootje van je bovenbeen glijdt of als je knieschijfgewricht overbelast of geïrriteerd raakt, kan je een slotgevoelen hebben. Vaak schiet de knie hierbij niet echt op slot. Artsen noemen dit vaak “pseudoslotklachten”.
Behandeling
Bij echte slotklachten waarbij er in de knie iets stuk is gegaan kan dat soms met een operatie worden behandeld. Als de meniscus stuk is gegaan kan je de scheur soms met een operatie met kijkbuisjes (artroscopie) hechten of het gescheurde stukje uit je knie verwijderen. Dat kan ook bij een scheur van je kruisbanden, maar hierbij is het soms beter om te proberen de kruisbanden direct te vervangen (kruisbandreconstructie). Gewrichtsmuizen kan je ook vaak met een artroscopie verwijderen.
Het resultaat van een artroscopie is wel erg afhankelijk van wat er precies stuk is in de knie en hoe goed je hiervan nog kan herstellen. Gemiddeld gezien wordt de herstelmogelijkheid van je knie slechter met het ouder worden. Over het algemeen zijn de resultaten van een artroscopie na je 50ste een stuk minder dan als je jonger dan 50 jaar bent. Dit is een gemiddelde en verschilt natuurlijk van persoon tot persoon. Als er al aanwijzingen zijn op slijtage of echt artrose van je knie zal een artroscopie je meestal worden afgeraden.
Advies nodig?
Orthopedie Nijmegen (CWZ) heeft een team van orthopedische chirurgen en verpleegkundige specialisten. Heb je vragen over een slotknie of andere aandoeningen? Grote kans dat onze specialisten het kunnen beantwoorden. Neem gerust contact op met ons!
